Prawie każdy kierowca zetknął się ze skrzypieniem w zawieszeniu samochodu. Jakie są przyczyny uporczywego, skrzypiącego zawieszenia?
Samochód, biorąc pod uwagę złożoność konstrukcji i działające na nią przeciążenia, i tak może uchodzić za wytwór stosunkowo trwały, nie wymagający od użytkownika masy uwagi. Oczywiście żywotność pojazdu w dużej mierze zależy od stylu jazdy kierowcy, jakości części zamiennych oraz dopracowania poszczególnych układów, niemniej można uznać, że nowe auto przez pierwsze kilkadziesiąt tysięcy kilometrów jest w zasadzie bezobsługowe. Wymaga jedynie przeprowadzania wymian płynów eksploatacyjnych, a o jakichkolwiek objawach awarii z reguły nie ma mowy. Te przeważnie pojawiają się po kilku latach jazdy, gdy samochód osiągnie przebieg ok. 100 tys. km.
Jednym z najczęściej (i najszybciej) obserwowanych niepokojących objawów w aucie jest skrzypienie w zawieszeniu. Może ono mieć wiele przyczyn i nie każda musi oznaczać poważną awarię, chociaż na pewno go bagatelizować. Skrzypiące zawieszenie zawsze informuje o konieczności przeprowadzenia kontroli jego podzespołów, a jak szybko do tego „zajrzymy”, unikniemy rozprzestrzenienia się problemu na większą skalę. Co skrzypi w zawieszeniu auta? Gdzie należy szukać „winowajcy” skrzypiącego zawieszenia?
Dlaczego w samochodzie skrzypi zawieszenie?
Skrzypienie zawieszenia w samochodzie może być spowodowane różnymi przyczynami, które zazwyczaj wynikają z zużycia lub uszkodzenia poszczególnych elementów zawieszenia. Przeważnie ma ono podłoże w typowym wyeksploatowaniu wynikającym z długotrwałej jazdy po różnej jakości drogach, ale wynika także z niedostatecznego smarowania (powstaje w ten sposób szkodliwe tarcie), przedostawania się do elementów zawieszenia zanieczyszczeń (piachu, błota, soli) lub poluzowania się mocowań niektórych części. Niezależnie od przyczyny problemu, przeciętny użytkownik zazwyczaj jest w stanie tylko wstępnie oszacować, co uległo uszkodzeniu. Elementów wchodzących w skład zawieszenia jest naprawdę sporo i przeważnie wydają one podobne odgłosy świadczące o awarii, czyli omawiane skrzypienie. Dlatego trafne namierzenie „winowajcy” daje dopiero wizyta u doświadczonego mechanika.
Skrzypiące zawieszenie. Co jest przyczyną?
Poniżej podajemy i krótko omawiamy możliwe przyczyny tego, że w samochodzie skrzypi zawieszenie.
- Sprężyny zawieszenia. Bardzo często są one odpowiedzialne za skrzypienie słyszalne nie tylko podczas jazdy, ale i w momencie wsiadania do samochodu lub wysiadania z niego. Samochód z zużytymi sprężynami zawieszenia nie tylko skrzypi, ale też może mieć zmniejszony prześwit lub zapewniać gorszy komfort jazdy.
- Amortyzatory. Podobnie jak sprężyny zawieszenia, ograniczoną żywotność mają również amortyzatory. Świadczy o tym nie tylko skrzypienie, ale i obecność wycieków oleju. Czasami za niepożądane dźwięki odpowiadają zużyte odboje amortyzatorów. Biorąc pod uwagę ich nieduży koszt, warto je sprawdzić w pierwszej kolejności.
- Tuleje metalowo-gumowe wahacza. Odpowiadają one za przymocowanie wahacza do podwozia samochodu i tym samym przejmują znaczną część powstających podczas jazdy drgań. Biorąc pod uwagę częściowe wykonanie z naturalnie starzejącej się gumy, właśnie tuleje mogą wymagać wymiany najszybciej ze wszystkich podzespołów zawieszenia. W zależności od modelu auta można je wymienić osobno, ale coraz częściej spotyka się elementy na stałe zespolone z wahaczem. Wtedy nie pozostaje nic innego jak wymiana całego wahacza.
- Sworzeń wahacza. Ta część dla odmiany łączy wahacz ze zwrotnicą koła, ale również jest narażona na przeciążenia wynikające z poruszania się auta – nawet większe, gdyż znajduje się bliżej skrętnych kół. Uszkodzony sworzeń zazwyczaj skrzypi na nierównościach: im jest bardziej zużyty, tym bardziej intensywnie. W skrajnych przypadkach może się nawet wypiąć z wahacza i tym samym doprowadzić do naprawdę niebezpiecznej sytuacji.
- Łączniki stabilizatora i gumy stabilizatora. Te niedrogie elementy, zwłaszcza jeśli nie pochodzą z tzw. pierwszego montażu, uchodzą za jedne z najczęściej wymienianych w całym zawieszeniu. Zużyciu ulegają głównie przeguby kulowe łączników zapewniające połączenie stabilizatora z wahaczem. Awarii, poza skrzypieniem, nierzadko towarzyszy pogorszenie właściwości jezdnych samochodu.
- Tylna belka zawieszenia. Przeważnie nie wymaga ona interwencji przez bardzo długi czas, ale po przekroczeniu 200 tys. km belka skrętna może już zacząć generować hałasy, w tym skrzypienie. Winne są głównie mocujące ją do podwozia tuleje metalowo-gumowe. Z czasem skrzypi sama belka. Wtedy kwalifikuje się do wymiany, choć obecnie nie brakuje zakładów zajmujących się regeneracją belek skrętnych. Przeprowadza się je także w nieco bardziej skomplikowanych belkach montowanych w niektórych autach francuskich.
Skrzypienie przy skręcaniu. Co może być przyczyną?
Skrzypienie w zawieszeniu. Nie oszczędzaj na wymianie
Elementy zawieszenia w samochodzie mają to do siebie, że nie należy ich wymieniać pojedynczo, a parami, na jednej osi. Jeśli natomiast uszkodzeniu uległ jakiś, podzespół np. z przedniej osi, nie trzeba od razu wymieniać tych z tyłu. Zazwyczaj nie praktykuje się napraw tulei, sworzni, wahaczy, amortyzatorów lub innych podzespołów zawieszenia. Często jest to niemożliwe lub zwyczajnie nieopłacalne, zważywszy na atrakcyjne ceny niektórych zamienników (niestety często nie idących w parze z dobrą jakością). Wyjątek stanowią rozbieralne wahacze, w których można wymienić np. same tuleje.
W niektórych przypadkach skrzypienie w zawieszeniu wcale nie musi oznaczać konieczności wymiany którejś z części. Czasami poprawę daje przesmarowanie jego elementów lub porządne wyczyszczenie z zalegających brudów. Te czynności można z powodzeniem wykonać we własnym zakresie, dlatego jeśli dysponujemy odpowiednim zapleczem (garażem z kanałem) warto je wykonać przed telefonem do mechanika.
