Począwszy od lipca 2024 roku wszystkie nowe samochody sprzedawane w UE muszą być wyposażone w rejestrator zdarzeń (EDR). Jak działają czarne skrzynki w samochodach i gdzie można je znaleźć?
Od 6 lipca 2024 roku Unia Europejska wymaga, aby nowe samochody były wyposażone w urządzenie znane w języku potocznym jako czarna skrzynka, które ma ułatwić ustalenie faktów w sprawie wypadków drogowych. W samochodach wymagany będzie także inteligentny system kontroli prędkości oraz blokada alkoholowa. „Oficjalna nazwa urządzenia to Event Data Recorder (z ang. rejestrator danych zdarzeń), w skrócie EDR” – mówi Jan Večerník z działu rozwoju technicznego Skody.
Jak działa EDR?
Samochody w rzeczywistości nie będą musiały być wyposażone w nowe fizyczne urządzenie – EDR to po prostu nowa funkcja oprogramowania, a do przechowywania obowiązkowych danych wykorzystywane są jednostka sterująca poduszek powietrznych i jej pamięć. Dane są stale nadpisywane w pamięci, zastępując stare wpisy, chyba że dojdzie do aktywowania poduszki powietrznej.
„W razie wypadku system zapisuje w rejestratorze informacje z pięciu sekund przed uderzeniem i maksymalnie pięć sekund po nim” – wyjaśnia Večerník. Dzięki temu są one przechowywane na stałe i nie mogą być w żaden sposób edytowane, zmieniane ani usuwane. „Danych nie można wprowadzić do jednostki sterującej na siłę” – podkreśla Jan Večerník.
Co więc zapisuje EDR w razie wypadku? „System rejestruje przede wszystkim pomiary dotyczące samej kolizji, takie jak czasy aktywacji pasów bezpieczeństwa, liczba podróżujących, zmiany prędkości itp. Przechowywane są również inne informacje, takie jak prędkość samochodu przed zderzeniem, jego opóźnienie w kierunku wzdłużnym i bocznym, stan pedału przyspieszenia i hamulca, kąt nachylenia kierownicy, informacje o stanie ABS i ESP oraz obroty silnika” – mówi Jan Večerník.
Dane nie są dostępne dla kierowców ani centrów serwisowych
Gromadzona dokumentacja ma jedynie pomóc w wyjaśnieniu przyczyn wypadków drogowych. „Ani użytkownik samochodu, ani serwisant, ani żadna inna nieupoważniona osoba nie będzie miała do niej dostępu” – wyjaśnia Večerník. „Dane można odczytać tylko za pomocą specjalnego narzędzia z odpowiednią licencją. Z reguły jedynymi osobami uprawnionymi do dostępu będą funkcjonariusze policji lub biegli sądowi” – dodaje Jan Večerník.
Dane przechowywane w rejestratorze nie będą wykorzystywane do monitorowania zachowania kierowców. Przechowywanie ich nie wiąże się z żadnymi zobowiązaniami ani konsekwencjami dla kierowcy. Jednocześnie nie ma ryzyka, że ktoś mógłby próbować je zmienić po wypadku, tak aby zrzucić winę na kierowcę, który nie był winny.
Event Data Recorder (z ang. rejestrator danych zdarzeń, EDR), czyli czarna skrzynka – najistotniejsze informacje
Obowiązkowe dane są przechowywane w pamięci sterownika poduszki powietrznej. W razie wypadku system przechowuje dane od 5 sekund przed zderzeniem do 5 sekund po zderzeniu. System przechowuje głównie dane związane z samym wypadkiem, w tym: kąt skrętu kierownicy, prędkość samochodu przed kolizją, obroty silnika, czasy aktywacji systemów bezpieczeństwa, status (wciśnięcie) pedałów gazu i hamulca, stan ABS i ESP, opóźnienie samochodu, zajętość foteli.
